Projektowana przez Gaz-System (operator gazowego systemu przesyłowego w Polsce) trasa gazociągu o długości około 10 km wiedzie przez cenne przyrodniczo, turystycznie i krajobrazowo tereny w bezpośrednim sąsiedztwie Kanału Żerańskiego. Na etapie planowania trasy gazociągu inwestor nie podjął konsultacji ze społecznością lokalną oraz władzami samorządowymi, pomimo tego, że planowana trasa dotyka mocno właścicieli działek prywatnych, a głównie doprowadzi do znacznego przekształcenia (masowa wycinka drzew) krajobrazu i struktury przyrodniczej w bezpośrednim sąsiedztwie Kanału Żerańskiego. Inwestycja realizowana będzie w oparciu o tzw. specustawę, czyli ustawę o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (tekst jednolity: Dz.U.2014 poz.1501), która w drastyczny sposób ogranicza udział społeczeństwa, właścicieli gruntów i samorządów lokalnych w procesie ustalania lokalizacji inwestycji objętych tą ustawą, Istotnym ograniczeniem roli samorządu i społeczności lokalnej w procesie ustalania lokalizacji inwestycji jest brak systemowego rozwiązania prawnego obligującego inwestora do przeprowadzenia konsultacji społecznych, w tym umożliwienia społeczeństwu wyboru tras wariantowych.
Precedensowy w obszarze Dzielnicy Białołęka charakter prowadzenia energetycznej inwestycji gazowej w oparciu o specustawę, oraz brak doświadczeń w dziedzinie możliwości włączenia się samorządu i społeczeństwa w kolejne etapy postępowania, w tym etap uzyskiwania przez inwestora decyzji środowiskowej, spowodowały, że ze strony władz samorządowych i społeczności lokalnej nie było skutecznego i dobrze umotywowanego merytorycznie wystąpienia do RDOŚ (Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska). Uprawnienia takie daje ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 353). Inna sytuacja ma miejsce w przypadku prac inwestora przy lokalizacji gazociągu wysokiego ciśnienia o relacji Rembelszczyzna – Mory – Wola Karczewska, bowiem wysoce kolizyjna trasa tego gazociągu w obszarze osiedla Kępa Tarchomińska, którą bezpośrednio nadzoruję jako radny Dzielnicy Białołęka z ramienia bezpartyjnego Stowarzyszenia Razem dla Białołęki stała się przedmiotem solidarnego protestu mieszkańców osiedla, władz i radnych dzielnicy z Klubu radnych Razem dla Białołęki już na etapie poprzedzającym wystąpienie inwestora z wnioskiem do RDOŚ o wydanie decyzji środowiskowej.
W przypadku gazociągu Rembelszczyzna – EC Żerań, inwestycja posiada już prawomocną decyzję środowiskową, a po uzyskaniu pozwolenia na budowę inwestor przystąpi do realizacji robót budowlanych. Bardzo istotnym dla maksymalnego ograniczenia wpływu inwestycji na środowisko będzie konieczność kontroli społecznej nad wyegzekwowaniem zapisów decyzji Wojewody Mazowieckiego o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu oraz warunków pozwolenia na budowę, dotyczących minimalizacji wycinki drzew, przesadzeń drzew, nasadzeń kompensujących wycinkę oraz uporządkowania terenu objętego pracami ziemnymi i nadania mu nowego, ekologicznego, rekreacyjnego sposobu wykorzystania (np. ścieżka rowerowa, miejsca odpoczynku). Nadmieniam, że sprawę degradacji terenu Kanału Żerańskiego jako pierwsi dostrzegli i zajęli się nim radni Klubu Razem dla Białołęki – Mariola Olszewska, Marcin Korowaj, Ewa Gajewska i Piotr Cieszkowski. W powyższej sprawie jako Klub radnych Razem dla Białołęki będziemy bacznie się temu przyglądać.
Piotr Cieszkowski
Radny Dzielnicy Białołęka
Stowarzyszenie Razem dla Białołęki
piotr.cieszkowski@razemdlabialoleki.waw.pl