Od 29 października do 1 listopada 2022 roku przy bramach na Cmentarzu Tarchomińskim będzie można spotkać wolontariuszy, zbierających datki na renowację zabytkowych nagrobków. To ósma kwesta organizowana przez Stowarzyszenie Razem dla Białołęki, Parafię św. Jakuba oraz Fundację AVE.
Dotychczas udało się odrestaurować 10 obiektów, w tym słynne już białołęckie winogrona, czyli nagrobek Josepha Labeya, właściciela tutejszych winnic, kwaterę Olędrów oraz rzeźbę Białej Damy – Krychy Szporko.
– Ze środków pozyskanych w ubiegłym roku odnowiliśmy najstarszy nagrobek na naszej nekropolii, z 1853 roku – miejsce spoczynku Ludwiki z Jabłonowskich Unruh. Dokonaliśmy tego dosłownie w ostatnim momencie. Pękał na pół i w każdej chwili mogliśmy stracić cenne inskrypcje i ornamenty – mówi Jan Mackiewicz ze Stowarzyszenia „Razem dla Białołęki”.
– Rozpoczęliśmy też proces odnawiania unikatowego żelaznego ogrodzenia w kwaterze sędziego pokoju Konstantego Ostrowskiego, gdzie powstanie lapidarium – dodaje Bartłomiej Włodkowski z Fundacji AVE. – Zgromadzimy w nim przestawione przed laty z pierwotnych miejsc cenne nagrobki z XIX wieku.
Organizatorzy liczą, że zebrane w tym roku datki pozwolą na uratowanie znakomitej rzeźby anioła z pocz. XX wieku z najpiękniejszego na Tarchominie nagrobka Rozalii z Wróblewskich Kowalewskiej.
A tarchomiński proboszcz ks. Andrzej Kowalski przypomina: – Dawanie i przyjmowanie jest sztuką, której nie powinniśmy przerywać z chwilą śmierci. Wisława Szymborska pisała: „Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią im się płaci”. Dlatego przychodzimy na cmentarze do bliskich, by powiedzieć im o naszej miłości i pamięci, a ta wyraża się dbałością o groby.
Rzesza wolontariuszy
Sama zbiórka stała się już swego rodzaju instytucją. Gromadzi olbrzymią rzeszę wolontariuszy, nie tylko z organizacji, które ją organizują, ale i z białołęckich szkół oraz po prostu – zaangażowanych mieszkańców.
– Cieszymy się, że udało się wokół troski o pamięć o przeszłości Białołęki zorganizować prawdziwy ruch społeczny – mówi Piotr Cieszkowski z „Razem dla Białołęki”, zaangażowany w przedsięwzięcie od samego początku. Podobne jak Mariola i Dariusz Olszewscy, którzy dodają: – Kwesta udowodniła, że działając razem, wspólnie możemy dokonywać wielkich rzeczy. Gdyby nie nasza inicjatywa, pewnie połowy z nagrobków, które udało się dzięki hojności darczyńców odrestaurować, już by nie było. A razem z nimi – ważnych śladów o naszej tożsamości.
Spacer, Olędrzy i koncert zaduszkowy u św. Jakuba
Tradycją stały się też wydarzenia towarzyszące zbiórce. W tym roku – aż trzy.
W niedzielę 30 października o g. 19.30 odbędzie się spacer historyczny po Cmentarzu. Uczestnicy odwiedzą najważniejsze groby i poznają historie związane z Białołęką. Zbiórka przy głównej bramie na rogu ulicy Mehoffera i Majolikowej.
Z kolei w poniedziałek 31 października o g. 19.30 sprzed ratusza Dzielnicy Białołęka przy ul. Modlińskiej 197 wyruszy zabytkowy ogórek. – Nie zapominamy o innych białołęckich cmentarzach – to dawne nekropolie Olędrów, osadników niemieckich, którzy przez blisko 150 lat gospodarzyli na zalewowych terenach – wyjaśniają organizatorzy. – Nawiedzimy ich cmentarze przy Kamykowej, Ruskowym Brodzie, Szamocinie i Kępie Tarchomińskiej. Na wyprawę obowiązuje rezerwacja miejsc: KLIKNIJ.
Natomiast w uroczystość Wszystkich Świętych 1 listopada o g. 19.30 w kościele św. Jakuba na Tarchominie odbędzie się wyjątkowy koncert zaduszkowy. Treny Jerzego Cembrzyńskiego oraz pieśni Fryderyka Chopina zaprezentuje światowej sławy sopranistka Justyna Reczeniedi z towarzyszeniem zespołu Con Passione (skrzypce, gitara, kontrabas). Nie zabraknie też gawęd o historii cmentarza, a na zakończenie wizyty w krypcie Ossolińskich.